کابوس صدای اگزوز ساختگی | ارتقاء سیستم صوتی خودروهای جدید

در میان علاقه‌مندان به سیستم صوتی خودروهای جدید، کمتر چیزی به اندازه «صدای اگزوز القایی» یا ساختگی که از طریق بلندگوهای خودرو پخش می‌شود، باعث آزردگی خاطر می‌گردد. کن وارد (Ken Ward)، مدیر بازاریابی فنی شرکت اِلکترومدیا SpA و متخصص برجسته سیستم‌های صوتی خودرو، توضیح می‌دهد که این قابلیت که شرکت‌ها آن را “طراحی صدای فعال” (Active Sound Design یا ASD) می‌نامند، می‌تواند ارتقاء قطعه‌ای به سادگی یک ساب‌ووفر را به یک دردسر بزرگ تبدیل کند.

وارد در توضیح این مشکل، تأکید می‌کند که خودروسازان سه هدف اصلی را در سیستم‌های صوتی دنبال می‌کنند. او می‌گوید کم‌اهمیت‌ترین هدف، ایجاد صدایی است که برای گوش دادن «بد نباشد». از نظر خودروسازان، مهم‌ترین هدف، استفاده از بلندگوها برای پخش «صداهای غیرسرگرمی» است. این دسته گسترده شامل صدای زنگ کمربند ایمنی، صدای هشدار باز بودن درها یا تماس‌های تلفنی هندزفری می‌شود. صدای اگزوز ساختگی نیز در همین طبقه قرار می‌گیرد، به این معنی که سازندگان قطعات بیشتر نگران حفظ این عملکردها هستند تا تولید یک سیستم صوتی باکیفیت برای موسیقی یا سایر محتواهای شنیداری.

مقدمه ای بر سیستم صوتی خودروهای جدید

سیستم‌های صوتی پس از فروش (Aftermarket) به این دلیل وارد عمل می‌شوند که سیستم‌های فابریک کارخانه کیفیت بالایی ندارند. اما خودروسازان کار را برای نصاب‌های شخص ثالث آسان نمی‌کنند؛ زیرا آن‌ها مجبورند با ویژگی‌هایی مانند ASD و همچنین حذف نویز فعال (Active Noise Cancellation یا ANC) کنار بیایند. سیستم ANC مانند هدفون‌های حذف نویز عمل می‌کند و با استفاده از میکروفون‌ها، نویز اطراف را دریافت کرده و صدای خارج از فاز را برای خنثی کردن صدای جاده به داخل کابین می‌فرستد.

زمانی که یک ساب‌ووفر قوی‌تر و با کیفیت بالاتر به سیستم اضافه می‌شود، مشکل صدای اگزوز مصنوعی (ASD) تشدید می‌گردد. وارد توضیح می‌دهد که ساب‌ووفر جدید، که می‌تواند بیس را بهتر و کمی بلندتر پخش کند، باعث می‌شود صدای اگزوز ساختگی نیز بلندتر و آزاردهنده‌تر شود. این نارضایتی به این دلیل است که بیشتر سیستم‌های اگزوز مصنوعی در حدود فرکانس ۵۰ هرتز به اوج می‌رسند، که دقیقاً محدوده فعالیت ساب‌ووفر است. اگر ساب‌ووفر جدید این فرکانس ۵۰ هرتز را تقویت کند، ممکن است صدای اگزوز ساختگی «کاملاً غیرقابل تحمل و وحشتناک» شود.

میکروفون‌های پیچیده: معمای سیستم‌های حذف نویز فعال

هم ASD و هم ANC از یک شبکه میکروفونی برای دیکته کردن صدای پخش شده توسط استریوی خودرو استفاده می‌کنند؛ خواه این صدا غرش موتور باشد یا یک زمزمه خارج از فاز برای کاهش صدای جاده. این دو سیستم اغلب همپوشانی زیادی دارند، و این همپوشانی زمانی مشخص می‌شود که نصاب سیم‌کشی خودرو را بررسی می‌کند و متوجه می‌شود یک تغییر کوچک، فهرست بزرگی از عملکردهای دیگر را خراب می‌کند.

در گذشته، متخصصان صوتی می‌توانستند با قطع یک سیم در تقویت‌کننده (آمپلی‌فایر)، که پالس‌های موقعیت میل‌لنگ (RPM موتور) را منتقل می‌کرد، به سرعت مشکل صدای اگزوز ساختگی را حل کنند. با قطع این سیم، آمپلی‌فایر دیگر داده‌های دور موتور را دریافت نمی‌کرد و صدای مصنوعی نیز از بین می‌رفت. با این حال، وارد توضیح می‌دهد که «در خودروهای فعلی، این سیم دیگر وجود ندارد» و داده‌های دور موتور از طریق شبکه داخلی خودرو (Network) منتقل می‌شوند.

از کادیلاک قدیمی تا شبکه حلقوی جدید

پیچیدگی سیستم‌های ANC از روزهای اولیه خود افزایش یافته است,. برای مثال، در اولین نسل کادیلاک اسکالید که مجهز به فناوری میکروفون حذف نویز بود، اگر نصاب هنگام تست خودرو پنجره‌ای را بالا می‌برد یا دری را می‌بست، ناگهان کابین پر از صدای آزاردهنده می‌شد. برای رفع این مشکل در آن زمان، راه حل این بود که نصاب میکروفون‌های جداگانه نصب‌شده توسط بوز (Bose) در سقف خودرو را پیدا کرده و آن‌ها را از آمپلی‌فایر جدا کند.

اما امروزه، اوضاع بسیار پیچیده‌تر شده است. وارد نمونه‌ای از جنسیس GV80 را مثال می‌زند که نه یک، نه دو، بلکه هشت میکروفون دارد. او توضیح می‌دهد که در این خودرو، میکروفون‌ها به صورت جداگانه به آمپلی‌فایر وصل نیستند، بلکه روی یک مدار کوچک قرار دارند و به صورت زنجیره‌ای (Daisy-chained) در یک شبکه حلقوی (Loop Network) به یکدیگر متصل شده‌اند. در چنین سیستمی، اگر یک میکروفون را جدا کنید، تمام آن‌ها از کار می‌افتند.

چالش‌های نسل جدید و راهکار رؤیایی

بدترین سناریو زمانی رخ می‌دهد که میکروفون‌های ANC برای عملکردهای دیگر نیز استفاده شوند، مانند تماس‌های هندزفری. وارد به مدل‌های جدید اسکالید اشاره می‌کند که در آن نمی‌توان به سادگی میکروفون‌های حذف نویز را جدا کرد، چرا که با این کار، ویژگی‌های ایمنی و تماس تلفنی از بین می‌رود. اگرچه مالکان اسکالید می‌توانند برخی از این ویژگی‌ها را از طریق صفحه نمایش خودرو غیرفعال کنند، اما این کار مشکل را کاملاً حل نمی‌کند، زیرا همچنان برخی از میکروفون‌ها در حال استفاده باقی می‌مانند.

این مشکلات فقط به خودروهای گران‌قیمت محدود نمی‌شود. وارد شورولت سیلورادوی جدید با سیستم صوتی استاندارد (غیر بوز) را مثال می‌زند که آن هم صدای اگزوز مصنوعی القایی دارد. وارد می‌گوید که نمی‌داند چگونه این قابلیت را غیرفعال کند، و از طرفی سیستم صوتی فابریک آن خودرو «هیچ بیسی ندارد». این موضوع به ویژه برای کسانی که قصد نگهداری سیستم صوتی کارخانه‌ای را ندارند و نسخه غیرپریمیوم را انتخاب می‌کنند، بسیار آزاردهنده است.

کن وارد آرزو می‌کند که اگر یک روز پادشاه بود، خودروسازان را موظف می‌کرد که قابلیت‌های ASD و ANC را به راحتی قابل غیرفعال‌سازی کنند؛ یک سوییچ یا دکمه ساده کفایت می‌کرد. این کار زمان و هزینه زیادی را برای مالکان و نصاب‌های مستقل در صورت تصمیم به ارتقاء سیستم صوتی صرفه‌جویی می‌کرد. اما نباید فراموش کرد که طبق شواهد، کیفیت صوتی در پایین‌ترین بخش فهرست اولویت‌های شرکت‌های خودروسازی قرار دارد.

پرسش‌های متداول

1- ASD و ANC در سیستم صوتی خودروهای جدید چه معنایی دارند؟

ASD مخفف Active Sound Design (طراحی صدای فعال) است و به سیستمی گفته می‌شود که صدای موتور یا اگزوز ساختگی را از طریق بلندگوهای داخل کابین پخش می‌کند. ANC مخفف Active Noise Cancellation (حذف نویز فعال) است و با استفاده از میکروفون، نویز جاده را تشخیص داده و صدای معکوس را برای خنثی‌سازی آن تولید می‌کند.

2- چرا صدای اگزوز ساختگی با نصب ساب‌ووفر مشکل ایجاد می‌کند؟

صدای اگزوز ساختگی معمولاً در فرکانس حدود ۵۰ هرتز (محدوده بیس عمیق) اوج می‌گیرد. وقتی یک ساب‌ووفر قدرتمندتر نصب می‌شود، این فرکانس تقویت شده و صدای اگزوز مصنوعی را بسیار بلندتر، آزاردهنده‌تر و غیرقابل تحمل می‌کند.

3- اولویت اصلی خودروسازان در طراحی سیستم صوتی چیست؟

بر اساس گفته کن وارد، اولویت اصلی خودروسازان استفاده از بلندگوها برای پخش «صداهای غیرسرگرمی» مانند صدای هشدارها، زنگ‌های ایمنی و تماس‌های هندزفری است. کیفیت صوتی برای موسیقی در اولویت آخر قرار دارد,.

4- آیا می‌توان میکروفون‌های حذف نویز (ANC) را به راحتی قطع کرد؟

در خودروهای مدرن، قطع کردن میکروفون‌ها دشوار است زیرا آن‌ها اغلب به صورت شبکه‌ای و زنجیره‌ای به هم متصل هستند و همچنین برای عملکردهای حیاتی مانند تماس‌های هندزفری استفاده می‌شوند,. قطع کردن آن‌ها ممکن است قابلیت‌های ایمنی خودرو را حذف کند.

5- آیا راهی برای خاموش کردن صدای اگزوز مصنوعی در خودروهای جدید وجود دارد؟

در خودروهای قدیمی، نصاب‌ها می‌توانستند سیمی که داده‌های دور موتور (RPM) را منتقل می‌کرد قطع کنند و صدای ساختگی متوقف می‌شد. اما در خودروهای جدید، داده‌های RPM روی شبکه داخلی خودرو (Network) حمل می‌شوند و اغلب راه حل ساده‌ای برای خاموش کردن ASD و ANC وجود ندارد. کن وارد پیشنهاد می‌کند که خودروسازان باید یک سوییچ ساده برای غیرفعال‌سازی این سیستم‌ها قرار دهند.

محمد عسکری

محمد عسکری هستم . سئو کار ، کارشناس و نویسنده ی وبسایت پارس دیجی . از سال 1403 شروع به نوشتن ، تحقیق و ترجمه مطالب در حوزه ی تکنولوژی ، دیجیتال و گجت های تکنولوژی کردم و به این حوزه خیلی علاقه مند هستم.